تخم شاهی

 نام فارسى: تره‏تيزك يا شاهى(تخم شاهی).

در كتب سنتى: جرجير بستانى، رشاد و ….

تره تيزك، مزروع گياهى است علفى يكساله برگهاى آن سبز شاداب، لطيف، كمى تند. گلهاى آن به رنگ سفيد يا قرمز يا ارغوانى.

تركيبات شيميايى:

از نظر تركيبات شيميايى بررسى‏ هاى متعددى در مدارك فنى مختلف منتشر شده.

گياه حاوى گلوكوزيد گلوكوتروپئولين است. از نظر ويتامين گياهى غنى از ويتامين‏هاى‏AوC مى‏باشد.

خواص- كاربرد:

از گياه تره‏تيزك در موارد آسم و سرفه و بواسيرهاى خونى استفاده مى‏ شود و بسيار نافع است. ضد كمبود ويتامين‏C است. ضماد آن براى تسكين درد ضربه به كار مى ‏رود.

برگ هاى آن نيروبخش و محرك، مدرّ و مقوى باه، محرك جماع، مولد اسپرم است. تسريع هضم غذا و تحليل باد و گاز و نفخ مفيد است.

شاهى تره‏تيزك داراى يد و آهن و فسفر مى‏باشد و مقادير زيادى ويتامين (ث) دارد و ادرار را زياد مى‏كند، اين گياه مهيج مى‏باشد چون ترشح آدم را كمى زياد مى‏كند.

شاهى سرشار از ويتامين‏هاى‏A وB و داراى مس، منگنز، گوگرد و كاروتن كه بافت بدن را جوان مى‏ كند، مى‏باشد. شاهى از سبزي هاى خنك است مواد معدنى را به بدن مى ‏رساند كمبود ويتامين را برطرف مى ‏نمايد اشتهاآور و تقويت كننده است، مليّن، تصفيه كننده خون است و آن را بايد خام خورد.

استفاده از تخم گیاه شاهی برای معالجه آسم و سرفه مؤثر است.

از دیگر خواص تخم شاهی برطرف نمودن لکه های سفید پوست و لکه های کک و مک است. به این منظور باید تخم شاهی را کوبید و با کمی عسل مخلوط کرد و بر روی لکه ها قرار داد. این عمل را روزی یک مرتبه تکرار کنید تا بهبودی کامل حاصل شود. همچنین برای از بین بردن کک و مک و لکه های ریز قهوه ای رنگ پوست می توان برگ شاهی را کوبید و روی لکه ها گذاشت و یا تخم شاهی را کوبید و در مقداری آب خیس کرد و یک بار در روز بر روی لکه ها گذاشت و آنقدر ادامه داد تا لکه ها برطرف شوند.

تخم شاهی به دلیل وجود ویتامینA موجود در آن برای درمان بیماری های چشمی مفید است.