سرکه انگور خمره ایی
ذائقه: ترش.
مزاج:
سرد و خشك 2 درجه و يك حرارت لطيف دارد.
مقدار خوراك از 6 تا 12 گرم.
خواص: محلل و قابض و مسكن درد و رادع مىباشد. رطوبت زياد را خشك مىكند در
سوراخهاى جلدى اثر مىكند، بدين دليل آن را در ضمادهاى جلدى مخلوط مى كنند. در مرضهاى سرسام و تب تند آن را با روغن گل و گلاب مخلوط نموده بر پارچه مى مالند. و بر روى سر قرار مى دهند مفيد است. مشهّى است در مرضهاى وبايى، مثل حيض ميكروبها را مى كشد. و شربت آن نافع تب صفراوى مىباشد، اگر سنگ سيماب را گرد كرده سركه را روى آن بريزند. و بخار آن را به گوش برسانند چركهاى گوش را خارج مىكند.
مخزن المفردات مىنويسد: آن را از انگور و نى بهطور تخمير درست مى كنند. و طريقه درست كردن آن را بدين صورت نوشته است: آب ميوه را گرفته در ظرفى مى گذارند و كمى هم سركه بر آن اضافه نموده در ظرف را ببندند. و در آفتاب بگذارند چكاندن آن نافع درد و كرم گوش مى باشد، در درد دندان و مرض خناق و ورم لثه آن را قرقره مى كنند مفيد است. شربتى از آن درست مى كنند كه آن را سكنجبين مى گويند قى را مى بندد و مضر براى اعصاب و باه است.
مصلحش: عسل.بدلش: آب ليمو.
بستان المفردات، اسم هندى آن را كانجى نوشته است و مضر براى باه و اعصاب نوشته و مصلح آن روغن بادام شيرين و عسل خالص است.
عمرو بن بزيع گويد: وارد منزل امام باقر عليه السلام شدم كه سركه و روغن زيتون مى خورد. در ظرفى سياه كه در وسطش قل هو اللّه احد نوشته شده، فرمود: ابن بزيع نزديك بيا و نزديك رفتم. با حضرت خوردم سپس چند جرعه آب خورد و باقى را به من داد و خوردم.
امام صادق عليه السلام فرمود: سركه و زيتون از غذاى پيامبران مرسل است. باز حضرت صلى الله عليه و آله فرمود: خوب خورشتى است سركه، زهره صفرا را مى شكند. و فرمود: لقمه را درون سركه بردن و خوردن شهوت را مىبرد.
امام صادق عليه السلام فرمود: محبوبترين چيزى بر رسول اللّه كه لقمه را درون آن فروبرند سركه، و محبوبترين سبزيها نزد آن حضرت حوك (باذروج) بود.
رسول خدا صلى الله عليه و آله سركه را تمجيد فرمود.
امام صادق عليه السلام فرمود: سركه عقل را محكم مى كند.
باز فرمود: مادر غذا ابتدا به سركه ميل مى نماييم، چنانكه ديگران نمك را ابتدا ميل مى كنند.
مجید معینی ممتاز –
از طعمو کیفیت و قیمتش راضی بودم عالی بود